Veel mensen ervaren angst in liften, kleine ruimtes of drukke mensenmassa’s waar ze niet direct weg kunnen. Het gevoel van opgesloten zijn, geen controle hebben en niet kunnen ontsnappen, kan intense paniek oproepen. Maar waar komt deze angst vandaan? Waarom reageert je lichaam zo heftig in deze situaties?
Wat als deze angst een diepe oorsprong heeft, die teruggaat naar het allereerste begin van je leven: je geboorte?
De impact van je geboorte op latere angsten
Je geboorte is een van de meest ingrijpende ervaringen in je leven. Het is de eerste keer dat je lichaam stress en overlevingsdrang ervaart. In sommige gevallen kan een geboorte bijzonder stressvol zijn:
- Je hebt misschien vastgezeten in het geboortekanaal, waarbij je het gevoel had dat je geen kant op kon.
- De bevalling duurde extreem lang, waardoor je uitgeput en gestrest raakte.
- Er was een medische interventie nodig, zoals een vacuümpomp of keizersnede, waarbij je plotseling uit de situatie werd gehaald zonder controle over het proces.
- Er was een navelstrengomstrengeling, waardoor je mogelijk benauwdheid hebt ervaren.
Dit zijn allemaal momenten van intense stress, waarin je lijf in een overlevingsmodus is gegaan. En wat gebeurt er als je later in het leven opnieuw een situatie tegenkomt die hierop lijkt? Juist: je lichaam herkent het patroon en reageert alsof je opnieuw in gevaar bent.
Waarom triggert een lift of een drukke mensenmassa deze oerangst?
Je onderbewuste is enorm krachtig en slaat alle ervaringen op, zelfs die van je geboorte. Wanneer je in een kleine ruimte bent, zoals een lift, een vliegtuig of een drukke rij in de supermarkt, kan je brein dit onbewust associëren met de ervaring van vastzitten in het geboortekanaal. Je lichaam reageert instinctief met paniek, alsof het opnieuw moet vechten om eruit te komen.
Typische reacties kunnen zijn:
- Snelle ademhaling of hyperventilatie
- Een beklemmend gevoel op de borst
- Hartkloppingen
- Het gevoel dat je moet vluchten
- Overmatige focus op de nooduitgang
Dit heeft niets te maken met rationele angst. Je wéét dat een lift veilig is en dat er altijd een deur open zal gaan, maar je lichaam schreeuwt iets anders. Het reageert op een oude herinnering, die diep is opgeslagen in je zenuwstelsel.
Doodsangst die niet rationeel voelt
Mensen met deze angst kunnen zich soms schamen of niet begrijpen waarom ze zo heftig reageren. “Waarom durf ik niet in een lift? Waarom raak ik in paniek als ik niet direct weg kan?” De reden is dat deze angst niet logisch is, maar diep geworteld zit in een onbewuste ervaring van overleven. Een ervaring waar je met je bewuste brein niet bij kunt. Maar omdat we voor ongeveer 90% vanuit ons onderbewuste reageren, vertelt je lichaam je op dat moment iets anders. Maar jij kunt die angst wellicht niet plaatsen.
Net zoals dieren in de natuur instinctief reageren op gevaar, reageert jouw lichaam op de herinnering aan een moment waarin je geen controle had en waarin je moest vechten om eruit te komen. Dit is geen zwakte, maar een overblijfsel van een oerinstinct.
Wat kun je doen om deze angst te verminderen?
Het goede nieuws is dat je deze oude patronen kunt doorbreken. Je bent geen baby meer en je bent nu veilig, maar je lichaam moet dit nog gaan begrijpen. Een paar stappen die kunnen helpen:
- Bewustwording: Alleen al weten dat je angst mogelijk voortkomt uit je geboorte kan helpen om de paniek minder macht over je te laten krijgen.
- Ademhalingstechnieken: Diepe, bewuste ademhaling helpt je zenuwstelsel te kalmeren en het signaal af te geven dat je veilig bent.
- Stapsgewijze blootstelling: Door rustig en gecontroleerd jezelf bloot te stellen aan situaties die je angst oproepen, kun je je brein trainen om een nieuwe associatie te maken.
- NEI therapie of onderbewuste heling: Omdat deze angsten diep in het onderbewuste liggen, kan een methode zoals NEI therapie helpen om de oorspronkelijke stress uit je systeem te halen en je lichaam te leren dat die oude situatie voorbij is.
Herken je jezelf hierin?
Als je merkt dat je vastloopt door deze angst en je voelt dat dit je belemmert in je dagelijkse leven, weet dan dat je hier niet alleen in bent. Met de juiste begeleiding en technieken kun je deze oude overlevingsrespons loslaten en weer vrij bewegen zonder paniek.
Daarnaast kan bewustwording van jouw geboorteverhaal een belangrijke stap zijn. Door te kijken naar de beleving vanuit jou als baby, kun je inzicht krijgen in waarom je lichaam zo reageert. Dit kan ik samen met jou doen. We duiken in jouw onderbewuste herinneringen en helpen je lichaam te begrijpen dat je nu veilig bent.